Thủ tục thành lập hợp tác xã
Ngày nay với nhiều loại hình kinh tế ra đời và phát triển mạnh mẽ. Bên cạnh kinh tế nhà nước, kinh tế tư nhân thì kinh tế tập thể là một thành phần quan trọng trong nền kinh tế. Loại hình kinh tế này không chỉ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần đảm bảo an sinh xã hội, ổn định chính trị ở cơ sở. Hợp tác xã là một trong những mô hình kinh tế hiện đang được sử dụng rộng rãi ở nước ta hiện nay. Vậy để thành lập hợp tác xã thì cần điều kiện, trình tự thủ tục, thành phần hồ sơ như thế nào. Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp đến bạn thông tin chi tiết nhất.
1. Hợp tác xã là gì ?
Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý hợp tác xã.
Liên hiệp hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 04 hợp tác xã tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh nhằm đáp ứng nhu cầu chung của hợp tác xã thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý liên hiệp hợp tác xã.
Khi hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phát triển đến trình độ cao hơn thì sẽ hình thành các doanh nghiệp của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; doanh nghiệp của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoạt động theo Luật doanh nghiệp.
2. Ưu điểm và nhược điểm của mô hình Hợp tác xã.
a. Ưu điểm:
Hợp tác xã hoạt động theo nguyên tắc dân chủ, bình đẳng, không phân biệt phần vốn góp vào ít hay nhiều mà thành viên vẫn bình đẳng trong việc biểu quyết, quyết định. Vì thế nên mô hình HTX thu hút được rất nhiều thành viên tham gia.
Ngoài ra, thành viên khi góp vốn vào hợp tác xã chỉ phải chịu trách nhiệm tài sản theo phần vốn đã góp (trách nhiệm hữu hạn), giúp các thành viên yên tâm sản xuất, đầu tư, tránh tâm lý rủi ro.
b. Nhược điểm:
Cũng chính nguyên tắc dân chủ, bình đẳng trong biểu quyết, quyết định nên HTX thường không thu hút lượng vốn góp lớn từ thành viên, vì số lượng vốn góp sẽ không tỉ lệ thuận với quyền lợi mà họ có được.
Nguồn vốn chủ yếu của HTX là vốn góp từ thành viên và một khoản hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, mà như phân tích ở trên thì thành viên thường sẽ góp không nhiều vốn. Vậy nên việc huy động vốn của HTX sẽ không được “dễ dàng”.
Vì số lượng thành viên đông đảo nên khó khăn trong công tác quản lí.
3. Điều kiện thành lập hợp tác xã
Cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân trở thành thành viên hợp tác xã phải đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
a) Cá nhân là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam, từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; hộ gia đình có người đại diện hợp pháp theo quy định của pháp luật; cơ quan, tổ chức là pháp nhân Việt Nam. Đối với hợp tác xã tạo việc làm thì thành viên chỉ là cá nhân;
b) Có nhu cầu hợp tác với các thành viên và nhu cầu sử dụng sản phẩm, dịch vụ của hợp tác xã;
c) Có đơn tự nguyện gia nhập và tán thành điều lệ của hợp tác xã;
d) Góp vốn theo quy định của Luật Hợp tác xã và điều lệ hợp tác xã;
đ) Điều kiện khác theo quy định của điều lệ hợp tác xã.
Hợp tác xã trở thành thành viên liên hiệp hợp tác xã phải đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
a) Có nhu cầu hợp tác với các hợp tác xã thành viên và có nhu cầu sử dụng sản phẩm, dịch vụ của liên hiệp hợp tác xã;
b) Có đơn tự nguyện gia nhập và tán thành điều lệ của liên hiệp hợp tác xã;
c) Góp vốn theo quy định của Luật Hợp tác xã và điều lệ liên hiệp hợp tác xã;
d) Điều kiện khác theo quy định của điều lệ liên hiệp hợp tác xã.
Cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân có thể là thành viên của nhiều hợp tác xã; hợp tác xã có thể là thành viên của nhiều liên hiệp hợp tác xã trừ trường hợp điều lệ hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có quy định khác.
Chính phủ quy định điều kiện, thủ tục trở thành thành viên hợp tác xã đối với pháp nhân Việt Nam và cá nhân là người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam.
4. Quy trình, thủ tục thành lập hợp tác xã chi tiết nhất
Bạn có thể nộp hồ sơ thành lập hợp tác xã, liên hiệp HTX theo 2 cách: trực tiếp hoặc online.
Hình thức nộp trực tiếp:
Bước 1: Người đại diện theo pháp luật nộp hồ sơ đến cơ quan đăng ký, nơi hợp tác xã, liên hiệp HTX dự định đặt trụ sở chính, cụ thể:
Hợp tác xã nộp hồ sơ tại Phòng Tài chính - Kế toán thuộc UBND cấp huyện;
Liên hiệp HTX nộp hồ sơ đăng ký tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở KH&ĐT.
Bước 2: Nhận kết quả
Trong vòng 3 ngày làm việc, cơ quan đăng ký sẽ xem xét và giải quyết hồ sơ, cụ thể:
Cấp giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, liên hiệp HTX (đối với hồ sơ hợp lệ);
Gửi văn bản thông báo lý do từ chối và hướng dẫn điều chỉnh, bổ sung hồ sơ (đối với hồ sơ chưa hợp lệ).
Lưu ý: Mức lệ phí đăng ký thành lập HTX, liên hiệp HTX được quy định bởi cơ quan đăng ký tại địa phương (nơi đặt trụ sở chính). Do đó, trong quá trình chuẩn bị nộp hồ sơ, bạn có thể liên hệ trước với cơ quan đăng ký HTX, liên hiệp HTX để nắm thông tin.
Hình thức nộp online, qua mạng:
- Để tiến hành nộp hồ sơ qua mạng, bạn cần đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Thông tin đăng ký phải đúng với thông tin trên văn bản điện tử;
- Chi tiết hồ sơ, nội dung và tên các loại giấy tờ kê khai phải giống với văn bản giấy;
- Sử dụng chữ ký số điện tử (token) để xác thực thông tin bởi các chủ thể sau:
- Người đại diện theo pháp luật của HTX, liên hiệp HTX;
- Người được ủy quyền bởi người đại diện theo pháp luật của HTX, liên hiệp HTX.
4 bước nộp hồ sơ online đăng ký thành lập hợp tác xã, liên hiệp HTX, bao gồm:
Bước 1: Đăng nhập Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký hợp tác xã bằng chữ ký số điện tử;
Bước 2: Nộp và kê khai hồ sơ theo hướng dẫn tại trang;
Bước 3: Nhận giấy biên nhận sau khi hoàn thành các bước kê khai;
Bước 4: Nhận kết quả
Nếu hồ sơ hợp lệ:
Cơ quan đăng ký gửi thông tin cho cơ quan thuế để tạo mã số hợp tác xã, liên hiệp HTX;
Trong vòng 3 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được mã số, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ yêu cầu người đại diện mang giấy biên nhận và hồ sơ bản giấy đến để nhận kết quả.
Nếu hồ sơ chưa hợp lệ: Trong vòng 60 ngày, hợp tác xã, liên hiệp HTX phải tiến hành điều chỉnh hồ sơ theo thông báo, hướng dẫn từ cơ quan đăng ký.
Thủ tục khắc dấu hợp tác xã, liên hiệp HTX mới thành lập:
Ngay sau khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký, HTX, liên hiệp HTX được khắc dấu và có quyền sử dụng con dấu.
2 cách đăng ký khắc dấu hợp tác xã, liên hiệp HTX mới thành lập được quy định như sau:
Cách 1: Nộp bộ hồ sơ trực tiếp tại cơ quan đăng ký mẫu con dấu;
Cách 2: Nộp hồ sơ online qua Cổng thông tin điện tử của cơ quan đăng ký mẫu con dấu.
Trong thời hạn 3 ngày làm việc, cơ quan đăng ký mẫu dấu thông báo kết quả (cấp giấy chứng nhận đăng ký mẫu dấu hoặc thông báo điều chỉnh nếu hồ sơ chưa hợp lệ).
Để tránh những vấn đề phát sinh sau khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, liên hiệp HTX (thay đổi nội dung, bị thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã, liên hiệp HTX), bạn nên tham khảo bài viết 5 Lưu ý giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
